“Wie zich verdiept in de
Tora staat als het ware telkens opnieuw aan de voet van de berg Sinaï om daar Gods Tora
in ontvangst te nemen” (uit Séfèr ha-Zohar
- het mystieke ‘Boek van de Glans’).
De openbaring
van de Tora aan Israël op de berg Sinaï vormt
de centrale ervaring in het ontstaan en voortbestaan van het jodendom. Maar ook het
christendom en de islam beschouwen de vijf boeken van de Tora als door Gods geest
geïnspireerde overlevering. Voor christenen is kennis van de Tora onontbeerlijk om het
Nieuwe Testament en de overleveringen van Jezus tot in de kern te begrijpen. Voor moslims
moeten vele Koranfragmenten wel in duister gehuld blijven, wanneer zij deze niet bezien in
het licht van verhalen en leefregels uit de Tora.
In dit boek is te lezen hoe binnen de rabbijnse traditie over de Tora gedacht is, met het oog op de enkeling, de
maatschappij en de religieuze gemeenschap. Voorbeelden uit de verhalende en beeldende
schriftuitleg van de rabbijnen ondersteunen het betoog. Enkele thema’s die in dit
verband aan de orde komen zijn: Tora als blauwdruk van de schepping, Tora als bron van
licht en vreugde, levensheiliging, beschouwingen over tijd en geschiedenis vanuit het
perspectief van de Tora, de dynamiek van uitleg naar de letter en naar de geest.
Na een beschrijving van de Tora-lezing in de synagoge volgt een uitleg over
dialogisch ‘lernen’ in het rabbijnse leerhuis en over uiteenlopende
vormen van rabbijnse schriftexegese. Typisch rabbijnse hermeneutische methodes maakt de
auteur transparant aan de hand van praktische voorbeelden uit midrasj en rabbijnse
schriftcommentaren. Daarbij heeft hij aan de mystieke en kabbalistische exegese extra
aandacht besteed.
Lezers van verschillende achtergrond zullen ongetwijfeld elementen uit hun eigen traditie in dit boek herkennen. Bij alle
verschillen vertegenwoordigt de Tora een rijke overlevering aan gedachten, normen en
waarden die joden, christenen en moslims met elkaar delen. Dit boek zal daarom zeker een
positieve bijdrage kunnen leveren aan het interreligieuze gesprek.
De auteur, dr. Marcus van Loopik (1950), is wetenschapper
en publicist op het gebied van het jodendom. Hij verzorgde op dit gebied tal van
publicaties.
Marcus van Loopik is als medewerker verbonden aan de B.
Folkertsma Stichting voor Talmudica in
Amsterdam. Tevens is hij werkzaam als graficus en kunstenaar.
